بیانیه گام دوم انقلاب توسط مقام معظم رهبری در 40 سالگی انقلاب منتشر شد که در آن با مرور اجمالی گام اول انقلاب، 7 سرفصل اساسی را برای گام دوم بیان می کند. این سرفصل ها عبارتند از:
علم و پژوهش، معنویّت و اخلاق، اقتصاد، عدالت و مبارزه با فساد، استقلال و آزادی، عزّت ملّی و روابط خارجی و مرزبندی با دشمن، سبک زندگی.
با توجه به اینکه حوزه، خاستگاه انقلاب است، پس در تحقق همه این سرفصل ها مسئولیت دارد، اما با نگاه اجمالی به این سرفصل ها، مشخص می شود که دو سرفصل معنویت و اخلاق» و سبک زندگی» به طور خاص در حیطه وظایف حوزه انقلابی» قرار می گیرد و نهادی که در درجه اول باید در تحقق این سرفصل ها بکوشد، حوزه انقلابی است.
اما سوال اساسی این است که حوزه چگونه باید این وظیفه را به انجام برساند و معنویت و اخلاق و سبک زندگی اسلامی را در جامعه رواج دهد؟
مهمترین رسالت حوزه های علمیه و وظیفه طبیعی عالمان دینی از صدر اسلام تا کنون، ابلاغ معارف و احکام دین، تبلیغ و ترویج فکر و فرهنگ دینی در فضای جامعه و تربیت جانهای مشتاق بر اساس آموزههای دینی بوده و همه این ها را می توان در وظیفه تبلیغ دین» خلاصه کرد.
بیان اقتضائات فعالیت تبلیغی در عصر کنونی که به عنوان عصر رسانه شناخته می شود در این مجال نمی گنجد اما باید به یک نکته کلیدی در این زمینه توجه کرد و آن ضرورت استفاده از هنر انقلابی» برای تبلیغ دین است.
کسی که دغدغهی تبلیغ دین داشته باشد و مخاطبش را بشناسد و بخواهد با استفاده از هنر معارف دینی را برای مخاطبش تبیین کند، قطعا به داستان» میرسد. این وضعی است که در قرآن هم پیش آمده و قرآن هم به صورتی خاص قصه گویی دارد. خداوند بسیاری از مفاهیم را در قرآن در قالب داستانهایی بیان میکند که بر قالب رفتار انبیا و اولیا یا حتی اشقیا شکل میگیرد. برای تبلیغ دین، کاری که میتوان با نمایش رفتارها انجام داد، بههیچوجه نمیتوان با صرفِ بیانِ مفاهیم نظری انجام داد.
در این صورت باید صحنهی رفتارِ در یک شخصیت در موقعیتی خاص به تصویر کشیده شود. امام صادق (ع) میفرمایند: وا دعاه الناس بغیر السنتکم» یعنی مردم را به غیر از زبان بلکه با رفتار خودتان به اسلام دعوت کنید.
دین باید در عمل دیده شود و فیلم هم جای نشان دادن عمل است. فیلم موفق فیلمی است که بتواند یک رفتار را طبیعی جلوه دهد.
فیلم» و سینما» هنری برای نشان دادن رفتار است. سینما یعنی ساختن صحنههایی که بتوانیم کنشها و واکنشهای شخصیت ها را در موقعیتهای مختلف ببینیم. هنر فیلم، محل دیدن روح انسان در قالب رفتار است و بر این اساس، فیلم و سینما ذاتاً ابزار تبلیغ دین هستند.
به این ترتیب سینما بیشتر از این که محصول مادیگرایی انسان غربی باشد، محصول فطرت جستوجوگر بشر است.
یکی از پایه های اصلی تولید فیلم، محتوای آن است که با عنوان فیلمنامه» شناخته می شود و هر فیلمنامه مبتنی بر داستان» است.
برای درک وضعیت موجود، هر طلبه باید این سوال را از خود بپرسد که در حال حاضر چه کسانی محتوای فیلم های سینمایی یا تلویزیونی ما را می نویسند؟» آیا سنتهای الهی حاکم بر حوادث عالم را میشناسند؟ چه درکی از انسان و کنشهای او دارند؟ آیا انسان شناسی عمیقی دارند؟ از پیچیدگیهای حیات بشر چه میدانند؟ مگر نه اینکه پاسخ همه این سوالات در منابع دینی ما نهفته و مسئول استخراج این مفاهیم از متون دینی، حوزه» و خصوصا حوزه انقلابی» است؟
پس چگونه است که یک طلبه انقلابی راضی می شود کسی که به دانش دین مسلط نیست، برای او و خانواده و جامعه اش فیلمنامه بنویسد؟
برای درک اهمیت و ضرورت ورود حوزه انقلابی» به عرصه تولید محتوای رسانه ای و خصوصا داستان و فیلمنامه، می توان موقعیتی را تصور کرد که در آن انسانی که معنویت و تخصص کافی ندارد و از علوم دینی بهره ای نبرده، در مسجد روی منبر مشغول سخنرانی است آیا این امر تعجب برانگیز نیست؟
حضور کسی که از معنویت کافی برخوردار نیست، در امر تولید فیلمنامه و داستان نیز به همین میزان تعجب برانگیز است چرا که فیلم و سینما در عصر کنونی از اساسی ترین ابزارهای تبلیغ دین هستند.
درباره این سایت